Słownik - Zegarki

Słownik - Zegarki

 

 Zachęcamy Państwa do zapoznania się z podstawowymi hasłami z zakresu terminologii zegarmistrzowskiej. Dane zawarte na stronie mogą się przydać w codziennym użytkowaniu zegarka.

 

Alarm 

  • Funkcja zegarka, która uruchamia sygnał dźwiękowy lub wibracje w ustawionym czasie.

 


 

Balans

  • Regulator chodu o kolistym kształcie wykonujący ruch obrotowo-zwrotny pod wpływem siły napędowej mechanizmu chodu i włosa.

 


 

Chronograf 

  • Zegarek z funkcją stopera umożliwiającego precyzyjny pomiar czasu od momentu uruchomienia do zatrzymania. Zegarki z tą funkcją przeważnie posiadają dwa przyciski z których jeden służy jako Start/Stop, drugi do zerowania. W większej części dostępnych na rynku zegarków, upływające sekundy są wskazywane za pośrednictwem centralnej (największej) wskazówki a minuty i ew. godziny na tarczach dodatkowych. 

 


 

Chronometr

  • Zegarek z mechanizmem, który przeszedł pozytywnie testy dokładności wykonywane przez Controle Officiel Suisse des Chronometeres COSC. Standardowa procedura obejmuje pomiar dokładności w 3 różnych temperaturach i w 5 pozycjach przez 15 kolejnych dni. Mechanizmy posiadające dokładność w przedziale  -4 / +6 sekund na dzień otrzymują świadectwo chronometru.   Więcej >>>

 


 

COSC 

  • Oficjalna organizacja certyfikacji chronometrów COSC w Szwajcarii "Controle Officiel Suisse des Chronometres". 

 


 

Day Date 

  • Funkcja zegarka  ze wskazaniem na tarczy zarówno dnia tygodnia jak i dnia miesiąca.

 


 

Dual Time 

  • Zegarek, który wskazuje czas lokalny oraz czas, w co najmniej jednej innej strefie czasowej. Przeważnie jest to realizowane za pośrednictwem dodatkowej wskazówki lub tarczy.

 


 

Fazy Księżyca 

  • Komplikacja zwana również Moon Phase, która z pośrednictwem dodatkowej tarczy wskazuje aktualną fazę księżyca.

 


 

Fly Back Chronograf

  • Chronograf z funkcją natychmiastowego powrotu wskazówek do pozycji zero.  Resetowanie następuje w czasie poniżej jednej sekundy i w przeciwieństwie do tradycyjnego sposobu resetowania, wskazówki wykonują ruch w tył.

 


 

GMT 

  • Czas Greenwich (GMT), znany także jako Zulu a czasem jako UTC (Universal Time Coordinated).

 


 

Indeksy 

  • Proste oznaczenia na tarczy zegarka określające wartość dla położenia wskazówek.

 


 

Kalendarz 

  • Funkcja dzięki której zegarek wskazuje nie tylko dzień miesiąca, ale również dni tygodnia oraz miesiące w roku.

 


 

Kamienie 

  • Syntetyczne kryształy, które działają jak łożyska na obrotowych osiach mechanizmów, zmniejszają one tarcie i zużycie podzespołów zegarka.

 


 

Kaliber 

  • Termin określający konkretny model mechanizmu zastosowanego w danym zegarku. Oznaczenia w zależności od producenta to ciąg liter i cyfr. Nazywany również Caliber i Calibre.

 


 

Komplikacja 

  • Funkcja zegarka inna niż wskazanie czasu z najbardziej powszechnych można wymienić m.in. chronograf, alarm, kalendarz itp.

 


 

Koperta 

  • Obudowa zawierająca mechanizm zegarka, zamknięta od spodu denkiem a od góry szkiełkiem. Najpowszechniej stosowanym do produkcji materiałem, jest stal szlachetna ale w zależności od modelu może być to również złoto, tytan czy tworzywa sztuczne.

 


 

Koronka 

  • Frezowane pokrętło na zewnątrz koperty, służące do ustawiania wskazówek (czasu) oraz daty. Jest również używane do nakręcania zegarków z naciągiem manualnym i automatycznym.  

 


 

Mechanizm 

  • Napęd zegarka umożliwiający wskazanie aktualnego czasu oraz użycie dodatkowych funkcji. Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje mechanizmów: mechaniczne i kwarcowe. 

 


 

Mechanizm automatyczny  

  • Zegarek z automatycznym naciągiem działa na tej samej zasadzie jak zegarek z naciągiem manualnym. Posiada dodatkowo tzw. rotor, będący niczym innym jak małym wahadłem, które wprawione w ruch za pośrednictwem ruchów ręki – naciąga sprężynę. Zegarki z tym mechanizmem mają bardzo często możliwość nakręcania ręcznego za pośrednictwem koronki. 

 


 

Mechanizm kwarcowy  

  • Mechanizm z zasilaniem elektrycznym dostarczanym z baterii lub kondensatora. Sercem mechanizmu jest wibrujący pod wpływem przepływającej energii kryształ kwarcu. Sposoby pozyskiwania energii niezbędnej do zasilania zegarka to oprócz baterii - ogniwa solarne wbudowane pod tarczą (nazwy: Solar lub Eco-Drive)  lub wahadło, którego ruch generuje ładunek elektryczny (nazwy: Kinetic) – te dwa ostatnie rozwiązania wygenerowaną energię gromadzą we wbudowanych kondensatorach. Mechanizm kwarcowy jest dokładniejszy od mechanicznego.

 


 

Mechanizm manualny 

  • Zegarek z mechanizmem manualnym jest zasilany mechanicznie poprzez sprężynę główną, której naciągnięcie w celu późniejszego sukcesywnego oddawania energii następuje poprzez pokręcanie koronką. 

 


 

Minute Repeater 

  • Wskazanie na tarczy minutowej (przeważnie chronografu) po osiągnięciu maksymalnej wartości automatycznie powraca do pozycji zero, odliczając czas aż do zatrzymania przyciskiem Stop.

 


 

Pierścień (Bezel)  

  • Górna część koperty okalająca szkiełko. W zależności od modelu i producenta wyróżniamy pierścienie stałe i obrotowe (jedno lub dwukierunkowe) Często na pierścieniach umieszczone są dodatkowe podziałki takie jak: tachometr, minuty lub parametry lotnicze.

 


 

Powłoka luminescencyjna  

  • Najczęściej umieszczona na wskazówkach oraz indeksach godzinowych tarczy. Przy niedostatecznej ilości światła powłoka „świeci” umożliwiając odczytanie aktualnego czasu. 

 


 

Rezerwa chodu 

  • Czas w jakim zegarek będzie funkcjonował bez dodatkowego naciągania sprężyny od czasu jej maksymalnego naciągnięcia  do minimalnego rozprężenia.  Rezerwa chodu to w zależności od mechanizmu przedział pomiędzy 30 a 50 godzin.

 

Skeleton 

  • Zegarek z częściowo lub całkowicie odsłoniętym mechanizmem poprzez wycięcie w tarcz lub jej brak. Rozwiązanie to umożliwia obserwowanie pracującego mechanizmu.

 


 

Szafirowe szkiełko 

  • Syntetyczny kryształ produkowany poprzez procesie krystalizacji tlenku glinu w bardzo wysokiej temperaturze.  Właściwości otrzymanego w ten sposób kryształu są porównywalne do naturalnego szafiru, cechują się bardzo wysoką twardością i odpornością na zarysowania.

 


 

Szkiełko  

  • Przeźroczysta osłona tarczy zegarka wykonana z materiałów takich jak: szkło, tworzywo sztuczne, mineralnych kryształów lub szafiru (odporny na zarysowania materiał syntetyczny). 

 


 

Tachometr

  • Inaczej prędkościomierz; system pomiaru najczęściej umieszczony na ramce szkiełka lub wewnętrznym pierścieniu wokół tarczy, którego używa się do obliczania prędkości w milach lub kilometrach na minutę.

 


 

Tourbillon 

  • To komplikacja mechanizmu, kompensująca różnice w tempie spowodowane pracą zegarka w różnych pozycjach.  Balans i wychwyt umieszczone w obrotowej klatce, obracają się  wokół wspólnej osi przechodzącej przez wszystkie pozycje celem uśrednienia  błędów. 

 

Tytan 

  • Metal z nieco ciemniejszym  (bardziej szarym) odcieniem niż stal nierdzewna. Tytan jest mocniejszy, lżejszy od stali oraz odporny na słoną wodę i korozję. Tytan jest materiałem coraz częściej stosowanym we współczesnych.

 


 

Wodoszczelność

  • Są to określone przez producenta klasy odporności na wodę. Wartości podane w metrach (m), barach (BAR) lub atmosferach (ATM) oznaczają odpowiednio:
  • Waterproof – odporność na pracę w wilgotnym środowisku i drobne zachlapania.
  • 30 m/ 3 BAR/ 3 ATM – odporność na zachlapania
  • 50 m/ 5 BAR/ 5 ATM – odporność na powyższe plus możliwość pływania - bez nurkowania i skoków do wody
  • 100 m/ 10 BAR/ 10 ATM – odporność na powyższe plus nurkowanie bez użycia akwalungu
  • 200 m/ 20 BAR/ 20 ATM i więcej – odporność na powyższe plus nurkowanie z akwalungiem

 


 

World Time 

  • Komplikacja dzięki, której jesteśmy w stanie określić aktualny czas w 24 strefach czasowych. W przypadku zegarków analogowych najczęściej na tarczy umieszczone są dodatkowe indeksy z nazwami miast położonymi w danej strefie czasowej. W zegarkach cyfrowych, pomiędzy strefami przechodzimy wybierając odpowiednią opcję na wyświetlaczu.

 


 

Wysokościomierz 

  • Wskazuje aktualną wysokość nad poziomem morza na podstawie ciśnienia atmosferycznego lub odczytu z GPS – w zaawansowanych wersjach umożliwia odtworzenie historii zmian.

 


 

Wychwyt

  • Podstawowa część zegarka mechanicznego; przekazuje regulatorowi chodu (balans) energię mechaniczną od przekładni, jednocześnie powstrzymuje jej ruch obrotowy i umożliwia zliczenie wahnięć regulatora.

 


 

Wskazanie AM/PM 

  • Funkcja, która  informuje  czy wskazana godzina to np. 3.00 czy 15.00 

 


 

Zapięcie pełne (Deployment) 

  • Określenie dotyczące sposobu zapinania paska – zastosowanie zapięcia wykorzystywanego w bransoletach. Takie rozwiązanie zwiększa żywotność paska ponieważ pełne zapięcie, po dobraniu odpowiedniego rozmiaru dla nadgarstka nie wymaga jego ciągłego regulowania. 

 


 

Zapięcie tradycyjne (Tang) 

  • Określa rodzaj zastosowanego zapięcia w odniesieniu do paska. Tradycyjne zapięcie typu Tang, to zapięcie z klamra i tradycyjnym pinem przechodzącym przez otwór w pasku.

 


 

Zawór helowy 

  • Rozwiązanie zaprojektowane przez firmę Rolex i po raz pierwszy zastosowane w zegarku Submariner. Zegarki z zaworem helowym przeznaczone są dla nurków pracujących na dużych głębokościach w suchych skafandrach i atmosferze helowej. Zawór zapobiega uszkodzeniu zegarka podczas dekompresji.

 


 

 Zegarek Analog/Digital - 

  • Zegarek, który wskazuje czas, zarówno za pośrednictwem wskazówek (Wyświetlacz analogowy) jak i cyfr (wyświetlacz cyfrowy). Jest również określany jako zegarek z funkcją DUO lub zegarek Ana/Digi.