Trudno sobie wyobrazić, że kiedyś ludzie obywali się bez urządzeń wyznaczających czas. To natura regulowała pojęcie czasu, a człowiek, który czuł się częścią przyrody potrafił "odczytywać" jej znaki. Oczywiście w dalekiej przeszłości nasi przodkowie prowadzili inny tryb życia i wschody, i zachody słońca w zupełności im wystarczały, by wiedzieć, kiedy pracować, a kiedy odpoczywać. Potraficie wyobrazić sobie chaos, jaki by zapanował, jeśli zostalibyśmy dzisiaj pozbawieni wyznacznika czasu?
Już 3000 lat przed naszą erą pierwsze cywilizacje tworząc zegary słoneczne próbowały uregulować rytm życia człowieka. Wraz z kolejnymi wynalazkami i rozwojem myśli technicznej potrzeba uporządkowania i kontrolowania czasu stała się koniecznością.
Jak budowany był współczesny zegarek? - przekrój historyczny
- Około 1000 roku pojawił się pierwszy zegar wieżowy, a w XV wieku powszechnym było sygnalizowanie czasu biciem dzwonu zegarowego. Wciąż jednak poszukiwano takich rozwiązań, by zminimalizować urządzenie do wielkości podręcznej.
- W 1504 roku Peter Henlein tworzy pierwszy zegarek kieszonkowy, popularny aż do I wojny.
- Kiedy pojawił się zegarek na rękę, dokładnie nie wiadomo. Biżuteryjny zegarek na bransolecie skonstruowano w Genewie w 1790 roku, a pierwsza seryjna produkcja zegarków naręcznych to lata 80-te XIX w. i zegarki dla niemieckiej marynarki wojennej. XX w. to prawdziwy boom technologiczny również w branży zegarmistrzowskiej. O złotym wieku zegarka na rękę świadczy fakt, że stał się najbardziej pożądanym prezentem.
Obecnie trochę w cieniu, wyparty przez smartfony, stał się wyznacznikiem stylu i dobrego smaku. Pewnie niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że nasze zegarkowe preferencje mówią wiele o właścicielu. Jeszcze mniej osób potrafi powiedzieć, jak zbudowany jest zegarek.
Budowa zegarka - co widzisz "gołym okiem"?
Sercem urządzenia jest mechanizm służący do odmierzania czasu. Może być tradycyjny, czyli z naciągiem manualnym, automatyczny lub kwarcowy. Działanie mechanizmów to temat na kolejny artykuł, a dziś zajmiemy się omówieniem części zegarka, które są widoczne "gołym okiem".
- Koperta zegarka, to w niej schowany jest mechanizm. Może być owalna, okrągła, prostokątna lub kwadratowa, wykonana z różnych materiałów i w bogatej palecie kolorystycznej. Stosowane są koperty zamknięte lub z tzw. otwartym sercem, pozwalającym na obserwację mechanizmu.
- Tarcza – zwana cyferblatem pokazuje funkcje zegarka. Umieszcza się na niej oznaczenie godzin (zwykle są to cyfry arabskie lub rzymskie, czasem wyznacznikiem są tylko kropki i kreski w miejscu cyfr), może mieć datownik, funkcję chronografu i wieczny kalendarz. Tarcza stanowi również element dekoracyjny.
- Wskazówki, jako element zegarka, mają za zadanie pokazywać czas. Zwykle dwie, grubsza – wyznacza godzinę, cieńsza - minuty, często spotyka się trzecią - liczącą sekundy.
- Koronka – zwana także główką, to pokrętło umieszczane po prawej stronie na godzinie 3, służy do nakręcania mechanizmu z naciągiem manualnym i umożliwia zmianę położenia wskazówek.
- Dekiel – spodnia część zegarka, na której znajdują się dane producenta i nazwa modelu zegarka.
- Szkło zegarka – przezroczysta część chroniąca tarczę. W tańszych modelach wykonane z plastiku, co przekłada się na niską odporność na zarysowania, w średniej klasy zegarkach stosuje się szkło mineralne na bazie krzemu, w wyższej klasie - szkło szafirowe, syntetyczny szafir z wysokiej klasy odpornością na zarysowania z powłoka antyrefleksyjną i w wersjach pokazowych - szkło na bazie syntetycznego diamentu.
- Do zamocowania na ręce, służy pasek lub bransoleta, które oprócz funkcjonalności, pełnią rolę ozdoby.
Pewnie budowa zegarka i nazwy części nie były Wam do końca obce, ale już bezel czyli pierścień zamontowany na kopercie zegarka i otaczający szkło, to zaskakująca nazwa i dla wielu nieznana. Miłośnicy zegarków potrafią o nich mówić godzinami, ale i zwykły użytkownik może zakochać się w przedmiocie z tak bogatym rodowodem.